Önceki gün, Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan ile beraberindeki heyet ve bir küme gazeteci, yaklaşık 30 yıl sonra yine Azerbaycan topraklarına katılan Karabağ bölgesindeydik. Bu, benim Azerbaycan’a ikinci, Karabağ’a ise birinci ziyaretimdi. Bundan beş yıl kadar evvel Bakü’de yapılan Türk Sinemaları Haftası’na katılmıştım. Doğup büyüdüğüm kent Erzurum olunca Bakü sokaklarında kendimi memleketimde üzere hissetmiştim. Çayın yanında ikram ettikleri akide şekeri, limon ve kıtlama şeker üçlemesi memleketimin aile ortamındaki çay sohbetlerinin bir modülü üzereydi. Lehçesi ise tıpkı çocukluğumdaki akraba ziyaretlerindeki o sıcak aile ortamını hatırlatıyordu. Bu sıcaklık ve ilgiyi ikinci kere tüm heyet olarak Azerbaycan’ın Karabağ bölgesinde yaşıyorduk. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Aliyev’in birbirlerine gösterdikleri dostluk ve yakınlık “İki devlet tek millet”in en samimi örneğiydi. Aliyev için Türkiye demek “Gardaşım Erdoğan” demekti. Aliyev ve Erdoğan, iki ülkenin birbirine dayanak olmanın çok ötesinde birlikte Kafkasya’da barış, huzur ve istikrar için kolları sıvamış iki güçlü başkan aslında. Çalışma maksatlarını de bu çerçevede belirlemişler.
ERMENİSTAN TAŞ ÜSTÜNDE TAŞ BIRAKMAMIŞ
Ermenistan bölgeden çekip gitmeden evvel bölgede adeta taş üstünde taş bırakmamış, konutlar mahalleler yerle bir edilmiş. Savaşın en acımasız ve nahoş yüzünü bu toprakları dolaşırken hissediyorsunuz. Lakin yollar, kentler, köyler kısacası bütün bölge yine ayağa kaldırılıyor ve bu müthiş öfkeye karşı zafer ve barış inşa ediliyor. Bunun için de canla başla çalışan İlham Aliyev’in en büyük destekçisi “Gardaş”ı Erdoğan. İki başkan, omuz omuza Karabağ’ı düştüğü yerden ayağa kaldırarak büyük bir dostluğa da tarihi imza atıyor. Zengilan ve Cebrayil bölgesindeki açılış ve temel atma merasimleri için yaptığımız seyahatlerde uçsuz bucaksız topraklarda sık sık karşımıza Türk şirketlerinin şantiyeleri çıktı. Hummalı bir çalışma var. Bölgede yollar tekrar yapılırken, yaklaşık 30 yıl evvel topraklarını terk eden bölge halkının meskenlerine dönebilmesi için akıllı kentler inşa ediliyor.
HEM AÇILIŞ HEM TEMEL ATMA TÖRENİ
İlk durağımız Zengilan Havalimanı’ydı. Ermenistan işgalinden kurtarılan bölgenin 2. yıl dönümünde gerçekleşen açılış merasimleri, bir manada zaferin yıl dönümünün de kutlaması üzereydi. Türkiye’nin de dayanağıyla bu münbit toprakları yine takım biçmek Azerbaycan’ın birinci maksatlarından birisi. Hatta bu topraklarda yetişen eserlerle dünyaya açılmayı planlıyorlar. Öğrendiğimize nazaran Zengilan bölgesindeki tarlalar Ermeni işgali devrinde mayın tarlasına çevrilmiş. Karabağ topraklarını işgalden kurtardıktan sonra Azerbaycan’ın birinci işi bu tarlalardaki mayınları temizlemek olmuş. Akabinde da bu topraklar tarıma kazandırılmak için birinci adımlar atılmış. İşte açılışı için geldiğimiz Dost Agropark Zengilan Akıllı Tarım Köyü bu topraklarda hayata geçirilen projelerden yalnızca birisi. Bu topraklarda yaklaşık 3 bin Angus cinsi büyükbaş hayvanla hem hayvancılık başlatılıyor hem de son sistem teknolojiyle tahıl ekimi yapılacak. Uzaktan kumandalı traktörlerin kullanılacağı bu köy, Erdoğan’ın açılış konuşmasında belirttiği üzere, birkaç yıl içinde tüm dünyaya kapılarını açacak ve buradaki eserlerle tüm dünyanın karnı doyacak.
FETİH VE İNŞİRAH SURELERİ
Bu verimli toprakların açılış merasiminde Ayasofya Camii İmamı Bünyamin Topçuoğlu Kur’an-ı Kerim okudu. Yine Azerbaycan sonlarına dahil olan bu toprakların fetih yıl dönümü vesilesiyle Fetih Müddeti’nin 4. ve 5. ayetlerini okuyan hocamız birebir vakitte aşılması gereken zorluklar için de manevi takviyenin ehemmiyetine dikkat çekerek İnşirah Suresi’yle hepimize bir sefer daha şunu hatırlattı: “Şüphesiz zahmetle bir arada bir kolaylık vardır. Hakikaten, zahmetle birlikte bir kolaylık vardır. Öyleyse, bir işi bitirince başkasına koyul.”
DOSTLUĞA AÇILAN YOLLAR
Taş üstünde taş bırakmayan Ermeni işgalinden geriye kalan bu toprakların tekrar hayat bulması için yürütülen hummalı çalışmaları üç başlıkta toplamak mümkün. Yol çalışmaları, yerleşim merkezleri ve toprakların yine işlenmesi. Bir günlük seyahatte Zengilan ve Cebrayil bölgesinde bir yandan geçen yıl başlanıp bu yıl tamamlanarak hayata geçirilen projelerin açılış merasimleri yapılırken başka yandan da yeni projelerin startı verildi. Bu çerçevede Zengilan Havalimanı’nın ve Dost Agrapork Zengilan Akıllı Tarım Köyü Projesi’nin tamamlanan birinci etabının açılışından sonra sıra bölgede yeni yapılan işlerin temel atma törenlerindeydi. Kumlak İstasyonu Temel Atma Merasimi bir an evvel bölgenin dünyayla temasını sağlaması için atılan birinci adımlardan biriydi.
Ayşe Olgun